Μανουέλ Δορέγο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μανουέλ Δορέγο
Ελαιογραφία του Μανουέλ Δορέγο του 1828
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Manuel Dorrego (Ισπανικά)
Γέννηση11  Ιουνίου 1787[1]
Μπουένος Άιρες
Θάνατος13  Δεκεμβρίου 1828[1][2]
Ναβάρο (Μπουένος Άιρες)
Αιτία θανάτουτραύμα από πυροβολισμό
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο Ρεκολέτα
Χώρα πολιτογράφησηςΑργεντινή
ΘρησκείαΚαθολικισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙσπανικά
ΣπουδέςΕθνικό Κολέγιο του Μπουένος Άιρες
Βασιλικό Πανεπιστήμιο του Σαν Φελίπε[3]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
διπλωμάτης
στρατιωτικός
δημοσιογράφος
Περίοδος ακμής1794 - 1828
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΟμοσπονδιακό Κόμμα
Οικογένεια
ΑδέλφιαΛουίς Δορέγο
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςστρατηγός και συνταγματάρχης
Πόλεμοι/μάχεςΕμφύλιοι πόλεμοι της Αργεντινής
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμακυβερνήτης της Επαρχίας Μπουένος Άιρες (1827–1828)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Μανουέλ Δορέγο (ισπανικά: Manuel Dorrego‎‎, 11 Ιουνίου 1787 – 13 Δεκεμβρίου 1828) ήταν Αργεντινός πολιτικός και στρατιωτικός. Διετέλεσε κυβερνήτης του Μπουένος Άιρες το 1820 και στη συνέχεια ξανά από το 1827 έως το 1828.

Πρώτα χρόνια και εκπαίδευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Δορέγο γεννήθηκε στο Μπουένος Άιρες στις 11 Ιουνίου 1787 από τον Χοσέ Αντόνιο ντο Ρέγκο, έναν Πορτογάλο έμπορο, και τη Μαρία ντε λα Ασένσιον Σάλας. Το 1803 εγγράφηκε στο Βασιλικό Κολλέγιο του Σαν Κάρλος (Real Colegio de San Carlos) και μετακινήθηκε στο Βασιλικό Πανεπιστήμιο του Σαν Φελίπε (Real Universidad de San Felipe) της Γενικής Διοίκησης της Χιλής για να συνεχίσει τις σπουδές του. Υποστήριξε τα πρώτα βήματα του Χιλιανού Πολέμου της Ανεξαρτησίας το 1810, ο οποίος οδήγησε στην απομάκρυνση των ισπανικών αποικιοκρατικών αρχών και στη δημιουργία της πρώτης χιλιανής Κυβερνητικής Χούντας.[4]

Σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετακόμισε στις Ηνωμένες Επαρχίες του Ρίο ντε λα Πλάτα (σημερινή Αργεντινή) και εντάχθηκε στον Στρατό του Βορρά, υπό τη διοίκηση του Μανουέλ Μπελγράνο. Πολέμησε στις μάχες του Τουκουμάν και της Σάλτα, τραυματιζόμενος και στις δύο. Ο Μπελγράνο του επέβαλε κυρώσεις για την προώθηση μιας μονομαχίας. Ως αποτέλεσμα, δεν έλαβε μέρος στις μάχες του Βιλκαπούγιο και της Αγιοχούμα, δύο ήττες του Στρατού του Βορρά, και ο Μπελγράνο εξέφρασε αργότερα τη λύπη του για την απουσία του Δορέγο από αυτές.[4]

Ιδεολογία και εξορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Δορέγο αντιτάχθηκε στην εισβολή της Λούσο-Βραζιλίας στη Μπάντα Οριεντάλ, την οποία ενθάρρυνε ο Χουάν Μαρτίν ντε Πουεϊρεδόν για να αντιμετωπίσει την επιρροή του Χοσέ Χερβάσιο Αρτίγας. Εξορίστηκε από τον Πουεϊρεδόν και έμεινε για κάποιο χρονικό διάστημα στη Βαλτιμόρη (Ηνωμένες Πολιτείες).[4] Μελέτησε τον φεντεραλισμό στις Ηνωμένες Πολιτείες και θεώρησε ότι κάθε πολιτεία μιας χώρας θα έπρεπε να έχει κάποια αυτονομία, απορρίπτοντας τον ισχυρό συγκεντρωτισμό σε μια ενιαία κυβέρνηση που επεδίωκε ο Πουεϊρεδόν.[4] Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου έγραψε το έργο Cartas apologéticas, επικρίνοντας την υποστήριξη του Πουεϊρεδόν στην εισβολή της Λούσο-Βραζιλίας.[5]

Επιστροφή, μεταβατικός κυβερνήτης, δεύτερη εξορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επέστρεψε στο Μπουένος Άιρες το 1819, μετά την αναχώρηση του Πουεϊρεδόν. Διορίστηκε προσωρινός κυβερνήτης και πολέμησε εναντίον των στρατών των Αλβεάρ, Καρέρα και Εστανισλάο Λόπες. Παρ' όλα αυτά, στην πόλη του αντιστάθηκαν και ο σταθερός διορισμός του ως κυβερνήτη δόθηκε στον Μαρτιν Ροντρίγκες αντί γι' αυτόν. Εξορίστηκε και πάλι και μεταφέρθηκε στο Άνω Περού. Συνάντησε τον Σιμόν Μπολίβαρ στο Κίτο και υποστήριξε τις ιδέες του για την ενοποίηση ολόκληρης της ηπείρου σε μια γιγαντιαία ομοσπονδία.[6]

Δεύτερη επιστροφή και αξίωμα κυβερνήτη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Δορέγο επέστρεψε στο Μπουένος Άιρες λίγο αργότερα και εργάστηκε στο νομοθετικό σώμα του Μπουένος Άιρες στη Συντακτική Συνέλευση του 1826. Υποστήριξε σθεναρά ένα ομοσπονδιακό σύστημα διακυβέρνησης και επέκρινε το δικαίωμα ψήφου με προϋποθέσεις. Ωστόσο, το Σύνταγμα του 1826 προωθούσε μια ισχυρή συγκεντρωτική κυβέρνηση και δικαίωμα ψήφου με προϋποθέσεις.[7]

Εκτέλεση του Μανουέλ Δορέγο.

Ο Δορέγο αντιτάχθηκε στην κυβέρνηση του ενωτικού Μπερναρδίνο Ριβαδάβια, ο οποίος διορίστηκε πρώτος πρόεδρος της Αργεντινής, και εξέφρασε την κριτική του στην εφημερίδα "El Tribuno". Με την αντίσταση όλων των επαρχιών, ο Ριβαδάβια παραιτήθηκε από πρόεδρος, ενώ παραιτήθηκε και ο αντιπρόεδρος Βισέντε Λόπες ι Πλάνες. Καθώς δεν υπήρχε πλέον εθνικός αρχηγός κράτους, το νομοθετικό σώμα διόρισε τον Δορέγο κυβερνήτη της επαρχίας του Μπουένος Άιρες. Πήρε μέτρα για τη στήριξη των φτωχών, την προώθηση μιας ομοσπονδιακής οργάνωσης της χώρας και έθεσε τέλος στον πόλεμο Αργεντινής-Βραζιλίας.[8]

Πραξικόπημα και θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα στρατεύματα της Αργεντινής ήταν δυσαρεστημένα με τον Δορέγο επειδή αποδέχθηκε τους όρους που επέβαλε η βρετανική διπλωματία παρά τις στρατιωτικές τους νίκες στη σύγκρουση. Ενθαρρυμένος από το Ενωτικό Κόμμα, ο Χουάν Λαβάλιε ηγήθηκε πραξικοπήματος κατά του Δορέγο την 1η Δεκεμβρίου 1828. Ο Δορέγο εγκατέλειψε την πόλη και οργάνωσε τις δυνάμεις του στην ύπαιθρο. Ηττήθηκε και στη συνέχεια εκτελέστηκε από τον Λαβάλιε.[9]

Συνέπεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Λαβάλιε έκλεισε το νομοθετικό σώμα και ξεκίνησε μια περίοδο πολιτικής βίας κατά των Ομοσπονδιακών, αλλά ηττήθηκε και αναγκάστηκε να παραιτηθεί από τον Χουάν Μανουέλ ντε Ρόσας, ο οποίος αποκατέστησε τους θεσμούς που υπήρχαν πριν από το πραξικόπημα του Λαβάλιε.[10]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 (Αγγλικά) Find A Grave. 19387. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. «Diccionario biográfico español» (Ισπανικά) Real Academia de la Historia. 2011. 15382/manuel-dorrego. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουλίου 2019.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Galasso 2011, σελ. 257.
  5. Galasso 2011, σελίδες 257, 258.
  6. Galasso 2011, σελ. 258.
  7. Galasso 2011, σελίδες 258-260.
  8. Galasso 2011, σελίδες 260-264.
  9. Galasso 2011, σελίδες 265-266.
  10. Galasso 2011, σελίδες 265-271.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Galasso, Norberto (2011). Historia de la Argentina, Vol. I & II (στα Ισπανικά). Buenos Aires: Colihue. ISBN 978-950-563-478-1.